|
|
||||||||||
WstępGłówną intencją zainicjowania niniejszej witryny jest zapoznanie szerokiej rzeszy zainteresowanych problematyką kaszubsko-pomorską z zawartościa treściową monumentalnej spuścizny prof. Andrzeja Bukowskiego (1911-1997), prawie w całości przekazanej po jego śmierci Bibliotece Głównej Uniwersytetu Gdańskiego. Jej twórca, oprócz własnego przebogatego warsztatu naukowego, zgromadził w swoich zbiorach szereg bezcennych archiwaliów, rękopisów i fragmentów spuścizn najwybitniejszych działaczy oraz literatów, ludzi nauki i kultury. Pomorskie środowiska naukowe wartość merytoryczną tej spuścizny określają jako swoiste "odkrycie Ameryki" dla badań kaszubsko-pomorskich. Jeszcze za życia Andrzeja Bukowskiego o jego zbiorach krążyły legendy. Obecnie pracownicy naukowi i studenci (po przedstawieniu stosownych zaświadczeń od promotora czy danej jednostki uczelnianej) mogą bez przeszkód korzystać z już opracowanych zasobów, zaś niniejsza strona ma za zadanie jeszcze bardziej ułatwić dotarcie do nich. Zanim przejdę do krótkiego omówienia samej spuścizny, kilka zdań należy poświęcić jej twórcy, Andrzejowi Bukowskiemu. Urodził się on w r. 1911 we wsi Stare Polaszki k. Kościerzyny. Bliskość tej, jednej z czołowych - w tamtym okresie - aglomeracji miejskich na Kaszubach, sprawiła, iż właśnie w Kościerzynie ukończył słynne Gimnazjum Klasyczne. W l. 1932-1936 studiował polonistykę na Uniwersytecie Poznańskim. Jego mistrzem naukowym był prof. Roman Pollak. Po uzyskaniu magisterium przeniósł się do Torunia jako pracownik Rady Zrzeszeń Naukowych, Artystycznych i Kulturalnych Ziemi Pomorskiej. Porządkował on m.in. monumentalną kolekcję Walentego Fiałka w toruńskiej Książnicy Miejskiej. Jako członek Koła Literackiego Konfraterni Artystów wszedł też do grona redakcji kwartalnika regionalnego "Teka Pomorska", a od r. 1937 pełnił funkcje jego red. naczelnego. Był również współzałożycielem, powstałego w r. 1936 w Toruniu Zrzeszenia Miłośników Kaszubszczyzny "Stanica", z którego to ramienia opracował redaktorsko do druku pierwsze pełne wydanie "Żece i przigode" Remusa Aleksandra Majkowskiego (Toruń 1938) z obszerną przedmową swego autorstwa. Pod jego redakcją wyszły też w Kartuzach w r. 1939 "Pisma prozą" Hieronima Derdowskiego. Współpracował także w tym okresie ściśle z Rozgłośnią Pomorską Polskiego Radia w Toruniu, gdzie wygłosił szereg pogadanek na tematy kaszubsko-pomorskie. Jako oficer uczestniczył czynnie w kampanii wrześniowej, która zakończyła się dla niego internowaniem. Do końca wojny przebywał w niemieckim oflagu Woldenberg (dzis. Dobiegniew na Ziemi Lubuskiej). Po r. 1945 związał się z Instytutem Bałtyckim, który to w r. 1946 przeniósł swoją siedzibę do Bydgoszczy. Kontynuował tam swoje kaszubsko-pomorskie zainteresowania naukowe, a prace i artykuły z tego zakresu zamieszczał w "Komunikatach Instytutu Bałtyckiego" oraz w szeregu czołowych ówczesnych periodykach jak "Arkona", "Jantar", "Przegląd Zachodni" a także w prasie codziennej: "Ilustrowanym Kurierze Polskim" i "Robotniku Pomorza". Wznowił również współpracę z Polskim Radiem. W r. 1948 na podstawie pracy "Regionalizm kaszubski. Ruch naukowy, literacki i kulturalny" uzyskał na Uniwersytecie Poznańskim stopień doktora filologii. W tym samym roku wraz z Instytutem Bałtyckim przeprowadził się do Gdańska, gdzie pozostał już aż do swej śmierci. W grodzie nad Motławą rozpoczął też (od r. 1950) działalność dydaktyczną w gdańskiej WSP. W l. 1956-1962 sprawował funkcję rektora tej uczelni. Kolejne stopnie naukowe: 1964 r. prof. nadzw., 1982 r. prof. zwycz. W 1957 r. znalazł się Bukowski w gronie inicjatorów Komitetu Organizacyjnego Uniwersytetu Gdańskiego i po jego zaistnieniu w r. 1970 włączył się aktywnie w życie i rozwój tej wszechnicy. W r. 1956 był w gronie założycieli Zrzeszenia Kaszubskiego (później przemianowanego na Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie). Od początku też działał aktywnie w Gdańskim Towarzystwie Naukowym, zwłaszcza jako redaktor "Rocznika Gdańskiego". Redagował również, wydawane przez WSP, Gdańskie Zeszyty Humanistyczne. Współpracował z wieloma pismami i wydawnictwami, m.in. z Polskim Słownikiem Biograficznym, w którym zamieścił liczne biogramy wybitnych postaci z terenu Pomorza i Kaszub. Jego działalność pisarska, naukowa i dydaktyczna zostawiła niezatarte ślady, zaś jego postać na trwale zapisała się na kartach dziejów Pomorza XX wieku, zwłaszcza w aspekcie badań regionalnych: w kontekście nauk historycznych i historii literatury. Okres jego życia wypełnił prawie całe stulecie, obejmując wszystkie momenty przełomowe dla historii Pomorza, w tym Kaszubszczyzny, której to poświęcił znaczną część swojej aktywności. Zmarł 14 lutego 1997 r. Została po nim przebogata spuścizna naukowa: archiwalia, zgromadzone kolekcje, warsztat naukowy, księgozbiór. Losy jej po śmierci A. Bukowskiego przedstawił na łamach pierwszego tomu organu Instytutu Kaszubskiego, "Acta Cassubiana", współzałożyciel i dyrektor tej placówki, prof. Józef Borzyszkowski (i). Część archiwalno-rękopiśmienną spuścizny oraz zgromadzone przez jej twórcę kolekcje otrzymała w większej części - zgodnie z wolą zmarłego - Biblioteka Główna Uniwersetetu Gdańskiego. Łącznie zostało przekazanych - przez córkę A. Bukowskiego, Miłosławę Bukowską-Schielmann - naszej książnicy 35 kartonów materiałów oraz szafka kartotekowa, wypełniona mnóstwem fiszek bibliograficznych i źródłowych. Cały ten zasób jest systematycznie opracowywany w Oddziale Zbiorów Specjalnych (ii). Ze względu na wagę naukową informacje o opracowanych partiach spuścizny publikowane są (począwszy od t. III z r. 2001) na łamach "Acta Cassubiana" w cyklu "Z prac nad spuścizną Andrzeja Bukowskiego w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Gdańskiego" (iii). W Oddziale Zbiorów Specjalnych jest też dostępny katalog wszystkich opracowanych materiałów wraz z obszernym indeksem. Decyzją Dyrekcji Biblioteki Głównej cały opracowany zasób spuścizny jest sytematycznie skanowany (iv), m.in. w celu jak najszerszego jej udostępnienia wszystkim zainteresowanym. Niniejsza witryna ma służyć temu zamierzeniu, Otwierając ją w roku bieżącym Biblioteka Główna UG pragnie tym samym uczcić pamięć twórcy tej niezwykle ważnej spuścizny w dziesiątą rocznicę jego śmierci. Podziały według:
|
||||||||||
|
|